اتوبوس | قیمت روز، شرایط فروش اقساطی و اطلاعیه‌ها

اتوبوس چیست؟

اتوبوس (به انگلیسی Bus و به فرانسوی Autobus) یک وسیله نقلیه برای جابه‌جایی تعداد زیادی از مسافران در مسیرهای درون شهری و برون شهری است. این خودرو‌ها نقش مهمی در صنعت حمل و نقل مسافری دارند و به‌عنوان یکی از ستون‌های این صنعت شناخته می‌شوند.

اولین اتوبوس‌ها با موتور بخار در انگلستان توسعه پیدا کردند. پیشرفت این خودروها چند دهه به طول انجامید و در نهایت شبیه‌ترین وسیله به اتوبوس‌های امروزی که با موتور درون‌سوز کار می‌کرد و قدرت و توان مناسبی برای حمل تعداد زیادی مسافر در مسیرهای طولانی داشت در سال ۱۸۹۵ توسط کارل بنز در آلمان طراحی و تولید شد.

در ایران اولین استفاده از این وسیله نقلیه به شهر رشت برمی‌گردد، در این شهر یک تاجر بلژیکی اولین نسخه اتوبوس را وارد کشور کرد اما با اقبال عمومی همراه نشد. در سال ۱۲۹۵ نخستین اتوبوس‌ها وارد شهر تهران شدند و با توجه به وسعت زیاد شهر استفاده از آن‌ها روزبه‌روز رایج‌تر شد. از سال ۱۳۰۵ شمسی واردات اتوبوس به کشور گسترش پیدا کرد. سرانجام در سال ۱۳۳۵ سازمان اتوبوس‌رانی تهران و حومه تاسیس شد و کار واردات و مونتاژ انواع اتوبوس از کشورهای آلمان و روسیه سرعت بیشتری گرفت.

رفته‌رفته ایران به یکی از اصلی‌ترین مشتریان شرکت‌های مختلف تولیدکننده مانند بنز تبدیل شد. امروزه ایران خودرو دیزل، عقاب افشان و پیشرو دیزل از معروف‌ترین سازندگان و مونتاژکنندگان انواع اتوبوس محسوب می‌شوند.

حال که با تاریخچه اتوبوس آشنا شدیم بد نیست نگاهی به انواع تقسیم‌بندی‌های رایج این خودروها بیاندازیم. آن‌ها را می‌توان براساس استانداردهای مختلف دسته‌بندی کرد. رایج‌ترین نوع این دسته‌بندی را در ادامه می‌خوانید:

براساس مسیرهای تردد

• اتوبوس شهری: برای جابه‌جایی مسافران در داخل شهرها
• اتوبوس بین شهری: برای حمل و نقل مسافر بین شهرها، این مدل‌ها با نام Coach bus هم شناخته می‌شوند.
• اتوبوس‌های گردشگری: محصولاتی با طراحی خاص که با هدف انتقال مسافران و گردشگران در مسیرهای درون شهری و بین شهری تولید شده‌اند.
• اکسپرس باس‌ها: برای جابه‌جایی مسافران در مسیرهای کوتاه مانند داخل فرودگاه‌ها

براساس نوع بدنه

• اتوبوس صلب یک‌تکه: این مدل‌ها معمولا طولی برابر با ۱۲ متر دارند و بدنه آن‌ها یکپارچه است.
• اتوبوس مفصل‌دار یا دو تکه: اتوبوس‌های BRT با ۱۸ متر طول که برای اتصال بخش‌های جلویی و عقبی آن‌ها از یک زانویی یا مفصل استفاده می‌شود.
• اتوبوس بین‌شهری: این خودروها با طول ۹ متر و در مدل‌های تجاری، اقتصادی و VIP برای تردد در جاده‌ها تولید می‌شوند.
• مینی‌بوس‌ها: وسایل نقلیه با ظرفیت کم‌تر مسافر نسبت به انواع قبلی

براساس نوع سوخت

• اتوبوس برقی: این مدل‌ها در سال‌های قبل از سیم‌های برق نصب‌شده در مسیر تغذیه می‌کردند، امروزه اتوبوس‌های برقی به انواعی گفته می‌شود که از باتری برای تامین انرژی مورد نیاز خود استفاده می‌کنند.
• اتوبوس دیزلی: رایج‌ترین نوع اتوبوس‌ها است که از موتورهای دیزلی بهره می‌برند.
• پیل سوختی: یکی از فناوری‌های جدید دنیای حمل و نقل است که به خودروها امکان می‌دهد با انرژی سلول‌سوختی حرکت کنند.
• اتوبوس‌های گازی: سوخت این خودروها گاز CNG یا LPG‌ است
• اتوبوس‌های هیبریدی: این خودروها از دو موتور، معمولا یکی دیزلی و دیگری برقی، بهره می‌برند.
• اتوبوس‌های دوگانه‌سوز: امکان استفاده از سوخت گاز یا گازوئیل برای تغذیه موتور این مدل‌ها وجود دارد.

معروف‌ترین تولیدکنندگان اتوبوس در ایران

ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اتوبوس و خودروهای تجاری در منطقه خاورمیانه است، معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین سازندگان اتوبوس کشور را در ادامه معرفی می‌کنیم:

ایران خودرو دیزل

این مجموعه هم‌اکنون دو اتوبوس شهری را روی خط تولید خود دارد، این محصولات آتروس برقی (E-Atros) و آتروس دیزلی نام دارند.

سایپا دیزل

سایپا دیزل نیز یکی از تولیدکنندگان مطرح انواع اتوبوس در کشور است، در حال حاضر این شرکت محصول اسکای‌ول را معرفی کرده، این محصول برای تولید در دو نسخه برقی و دیزلی طراحی شده است.

گروه بهمن

شرکت اسنا به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های گروه بهمن دو اتوبوس ۱۲ و ۱۸ متری را روی خط تولید خود دارد.

پیشرو دیزل

این شرکت نیز یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان انواع اتوبوس شهری و بین شهری در کشور است و تولیدات مختلفی را روانه بازار می‌کند که هر یک مشخصات فنی و ظرفیت مسافر متفاوتی دارند.

عقاب افشان

بدون شک یکی از قدیمی‌ترین تولیدکنندگان انواع اتوبوس در ایران شرکت عقاب افشان است که طی چند دهه گذشته موفق شده بخش بزرگی از بازار را در اختیار بگیرد. این مجموعه نماینده رسمی شرکت اسکانیا نیز بوده و محصولات گوناگونی از این برند را تولید می‌کند.

سروش موتور

شرکت سروش موتور یکی از شرکت‌هایی است که به تازگی به جمع تولیدکنندگان اتوبوس بین شهری پیوسته است. محصولات این شرکت شامل دو مدل نویگیتور (Navigator) و گرنبرد (KIA Granbird) هستند.

زامیاد

یکی از شرکت‌های معتبر در حوزه تولید خودروهای تجاری زامیاد است. این مجموعه علاوه‌بر تولید پیکاپ، وانت و کامیونت، چندین مدل اتوبوس نیز در لیست تولیدات خود دارد.

ظرفیت اتوبوس‌ها بر چه اساسی تعیین می‌شود؟

بدون شک اولین و مهم‌ترین عامل اثرگذار بر تعداد مسافران و ظرفیت اتوبوس، نوع بدنه، مسیر تردد آن و سفارش مشتری است. برای مثال اتوبوس‌های شهری به‌طورکلی در دو مدل ۱۲ متری و ۱۸ متری تولید‌ می‌شوند. انواع ۱۲ متری معمولا گنجایش ۳۰ تا ۴۰ مسافر را دارند. درحالی که انواع ۱۸ متری می‌توانند تا ۶۰ نفر را نیز جابه‌جا کنند.

در اتوبوس‌های مسافرتی یا همان Coach busها تعداد صندلی‌ها ارتباط مستقیمی با مدل اتوبوس دارد. این مدل‌ها در سه نسخه اقتصادی (Economy)، تجاری (Business) و VIP‌ تولید می‌شوند که معمولا به ترتیب دارای ۴۰، ۳۰ و ۲۵ صندلی هستند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر ویژگی‌های کلیدی انواع اتوبوس می‌پردازیم.

ویژگی‌های کلیدی اتوبوس

ویژگی‌های کلیدی اتوبوس‌ها را می‌توان در دو بخش ویژگی‌های فنی و ویژگی‌های کاربردی بررسی کرد. در ادامه به تفصیل هردو را شرح می‌دهیم.

ویژگی‌های کلیدی فنی اتوبوس‌ها

موتور و قدرت

انواع اتوبوس معمولاً با موتورهای دیزلی، گازسوز یا حتی برقی تولید می‌شوند که عمر مفید طولانی به همراه قدرت و گشتاور بالا را دارند. موتورهای دیزلی به‌ویژه در اتوبوس‌های بین شهری بسیار متداول‌اند زیرا قدرت بالایی داشته و مصرف سوخت پایینی دارند. این موتورها معمولاً قدرتی بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ اسب بخار دارند که برای حمل تعداد زیادی از مسافران در مسیرهای مختلف مناسب است.

سیستم تعلیق

سیستم تعلیق اتوبوس از مهم‌ترین اجزای فنی آن است که تاثیر زیادی بر راحتی مسافران و بهبود تجربه سفر دارد. در اکثر محصولات از سیستم تعلیق مستقل و چندمفصلی استفاده شده که به کاهش لرزش‌ها و تکان‌های شدید هنگام عبور از جاده‌های ناهموار کمک می‌کند. این ویژگی، مخصوصاً در سفرهای طولانی‌مدت و مسیرهای پر از دست‌انداز، راحتی بیشتری را برای مسافران فراهم می‌آورد. همچنین سیستم تعلیق به حفظ تعادل اتوبوس و جلوگیری از خطرات احتمالی کمک می‌کند.

سیستم ترمز

اتوبوس‌ها معمولاً از سیستم‌های پیشرفته ترمز مانند ترمزهای دیسکی با سیستم ضد قفل (ABS) استفاده می‌کنند. همچنین وجود سیستم‌های ضد لغزش، پایداری الکترونیکی، سیستم کمکی حرکت در سربالایی و ترمز تپه نیز به اتوبوس برای تردد در شرایط مختلف کمک شایانی می‌کند.

آیرودینامیک و مصرف سوخت

در اتوبوس‌های مدرن، طراحی آیرودینامیک اهمیت زیادی دارد. اتوبوس‌هایی که به‌خوبی طراحی شده‌اند، می‌توانند جریان هوا را به‌طور بهینه هدایت کنند و مقاومت در برابر باد را کاهش دهند. این امر به کاهش مصرف سوخت و بهبود کارایی کمک می‌کند. به‌ویژه در انواع اتوبوس بین‌شهری که مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند، این ویژگی باعث می‌شود که هزینه‌های مصرف سوخت کاهش یابد و در عین حال تاثیرات منفی بر محیط‌زیست به حداقل برسد.

سیستم‌های تهویه و گرمایش

سیستم تهویه مطبوع و گرمایش اتوبوس، به‌ویژه در مدل‌های بین‌شهری، از جمله امکانات ضروری هستند. این سیستم‌ها به مسافران این امکان را می‌دهند که در طول سفرهای طولانی، دمای محیط را متناسب با فصل و راحتی خود تنظیم کنند. این ویژگی باعث می‌شود که مسافران احساس آسایش بیشتری داشته باشند و از سفر خود لذت ببرند.

کابین راننده و سیستم کنترل

سیستم‌های پیشرفته کنترل اتوبوس شامل فرمان‌های حساس به شرایط جاده، سیستم هشدار، نمایشگرهای دیجیتال و همچنین سیستم‌های کمکی رانندگی هستند. این ویژگی‌ها به راننده کمک می‌کنند که به‌طور ایمن‌تر مسافران را به مقصد برساند و بدین ترتیب خطرات ناشی از اشتباهات انسانی کاهش می‌یابند.

سیستم‌های امنیتی و نظارتی

دوربین‌های مدار بسته در صورت بروز هر گونه وضعیت غیرمنتظره، می‌توانند به راننده هشدار دهند. همچنین برخی از انواع اتوبوس از سیستم‌های ردیابی ماهواره‌ای برای نظارت بر مسیر حرکت خود بهره می‌برند.

سیستم‌های روشنایی و الکتریکی

سیستم‌های روشنایی داخلی و بیرونی اتوبوس معمولاً از لامپ‌های LED استفاده می‌کنند که مصرف انرژی کمتری دارند و عمر طولانی‌تری نسبت به لامپ‌های معمولی دارند. این سیستم‌ها به بهبود دید راننده در شب و افزایش ایمنی کمک می‌کنند.

ویژگی‌های کاربردی اتوبوس‌ها

ظرفیت حمل مسافر

اتوبوس‌ها به دلیل طراحی خاص خود، ظرفیت بالایی برای حمل مسافران دارند. این ویژگی به‌ویژه در شهرهای شلوغ و سیستم‌های حمل و نقل عمومی شهری اهمیت زیادی دارد. این ظرفیت بالا همچنین اتوبوس‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای سفرهای گروهی و جابه‌جایی بین شهرها تبدیل کرده است.

صرفه‌جویی در هزینه‌ها

یکی از بزرگ‌ترین مزایای استفاده از اتوبوس، صرفه‌جویی در هزینه‌ها است. این ویژگی باعث می‌شود این محصولات گزینه‌ای اقتصادی و مقرون به‌صرفه برای مسافران، به‌ویژه کسانی که قصد دارند در طول روز چندین بار سفر کنند، باشند. همچنین، استفاده از اتوبوس به کاهش هزینه‌های سوخت و نگهداری خودروهای شخصی کمک می‌کند.

کاهش ترافیک و آلودگی

با توجه به ظرفیت بالای اتوبوس‌ها و کاهش تعداد خودروهای شخصی در جاده‌ها، استفاده از آن‌ها به‌طور قابل توجهی می‌تواند باعث کاهش ترافیک و آلودگی هوا شود. به جای اینکه چندین خودرو شخصی در خیابان‌ها و جاده‌ها تردد کنند، یک اتوبوس می‌تواند حجم زیادی از مسافران را در همان مسیر جابجا کند.

تجهیزات رفاهی و امکانات

اکثر مدل‌های اتوبوس‌ دارای امکاناتی هستند که راحتی سفر را برای مسافران افزایش می‌دهند. از جمله این امکانات می‌توان به صندلی‌های راحت، تهویه مطبوع، سیستم‌های صوتی و تصویری برای سرگرمی و حتی اینترنت بی‌سیم اشاره کرد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که سفر با اتوبوس به یک تجربه راحت و لذت‌بخش برای مسافران تبدیل شود.

دسترس‌پذیری برای افراد کم‌توان

بسیاری از انواع اتوبوس برای دسترس‌پذیری افراد کم‌توان و دارای نیازهای ویژه طراحی شده‌اند. این مدل‌ها معمولاً دارای پله‌های کم‌ارتفاع، محل‌های ویژه برای استفاده صندلی چرخدار و دیگر امکانات برای راحتی این افراد هستند. این ویژگی‌ها موجب می‌شود که افراد کم‌توان نیز بتوانند به راحتی از خدمات حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند.

مدیریت زمان‌بندی

سیستم‌های حمل‌ونقل اتوبوسی معمولاً دارای زمان‌بندی دقیقی هستند که به مسافران این امکان را می‌دهد که به راحتی به مقصد برسند و از اتلاف وقت جلوگیری کنند. این زمان‌بندی دقیق، به‌ویژه در مسیرهای شلوغ و پرتردد، به مسافران کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی بهتری برای سفرهای خود داشته باشند و از تاخیرهای احتمالی جلوگیری کنند.
همچنین اتوبوس‌ها در بخش‌ها و حوزه‌های مختلف کاربردهای متنوعی دارند که در ادامه آن‌ها را شرح می‌دهیم.

کاربرد‌های اتوبوس

کاربردهای اتوبوس‌ها در بخش‌های مختلف حمل و نقل مسافری خود را نمایان می‌کند، علاوه‌بر این از اتوبوس‌ها در کاربری‌های خاص مانند درمانگاه‌، مراکز انتقال خون، حوزه‌های رای‌گیری سیار، کتاب‌خانه و… نیز استفاده می‌شود. در ادامه کاربردهای اصلی اتوبوس‌ها را بررسی می‌کنیم:

حمل و نقل شهری

اتوبوس‌ها یکی از ارزان‌ترین و در دسترس‌ترین وسایل حمل و نقل عمومی در شهرها هستند. این وسیله نقلیه برای جابجایی مردم بین مناطق مختلف شهر، از ایستگاه‌های مترو به مراکز تجاری، دانشگاه‌ها، مدارس و مناطق مسکونی استفاده می‌شود. با توجه به ظرفیت بالا و هزینه پایین، اتوبوس‌ها نقش اساسی در کاهش ترافیک و تسهیل حرکت در شهرهای بزرگ دارند.

حمل و نقل بین‌شهری

اتوبوس‌ها یکی از مهم‌ترین گزینه‌ها برای سفرهای بین‌شهری و جابجایی مسافران در فواصل طولانی‌تر هستند. استفاده از اتوبوس‌های بین‌شهری به‌ویژه برای سفرهای طولانی‌تر مقرون به‌صرفه است و به‌عنوان جایگزینی برای قطارها و پروازهای گران‌قیمت در نظر گرفته می‌شود.

حمل و نقل ویژه برای گردشگران

یکی از مهم‌ترین کاربردهای اتوبوس در صنعت گردشگری است. اکثر توریست‌ها ترجیح می‌دهند از تاکسی و خودروهای سواری استفاده نکنند تا هزینه‌های سفرشان کاهش یابد. تورهای اتوبوسی، به ویژه در شهرهای بزرگ و مناطق تاریخی، بسیار رایج است و به مسافران این امکان را می‌دهد که به‌راحتی از جاذبه‌های گردشگری بازدید کنند.

حمل و نقل دانش‌آموزان

اتوبوس مدرسه یکی از کاربردهای خاص این دسته از خودروها به حساب می‌آید که برای رساندن دانش‌آموزان به مدرسه و بازگشت از آنجا طراحی شده است و معمولاً از امنیت بالایی برخوردار بوده و به سیستم‌های ایمنی مانند کمربند و دیگر ویژگی‌های محافظتی برای اطمینان از ایمنی دانش‌آموزان مجهز می‌گردد.

حمل و نقل پرسنل کارخانه‌ها و اداره‌ها

اتوبوس‌ها به‌ویژه در صنایع و شرکت‌های بزرگ برای جابجایی کارکنان از منزل به محل کار و بالعکس استفاده می‌شوند. این اتوبوس‌ها معمولاً برای شرکت‌های بزرگ، کارخانجات، و پروژه‌های ساختمانی کاربرد دارند تا کارکنان را به‌طور منظم و با هزینه کمتر جابجا کنند. این نوع حمل‌ونقل به کاهش ترافیک و صرفه‌جویی در هزینه‌ها کمک می‌کند.

قیمت اتوبوس

قیمت اتوبوس به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله برند، ویژگی‌ها و امکانات آن، ظرفیت مسافری و همچنین بازار و شرایط اقتصادی کشور. به‌طور کلی، اتوبوس‌های شهری و بین‌شهری بسته به نوع طراحی و استانداردها، قیمت‌های متفاوتی دارند. مدل‌های دارای تجهیزات بیشتر مانند سیستم‌های پیشرفته تهویه، صندلی‌های راحت و امکانات رفاهی معمولاً قیمت بالاتری دارند. علاوه بر این، تغییرات در نرخ ارز و هزینه‌های تولید نیز می‌تواند تاثیر زیادی بر قیمت اتوبوس داشته باشد.

قیمت اتوبوس صفر

قیمت اتوبوس صفر به‌طور عمده به برند و مدل آن بستگی دارد. به‌طور معمول، اتوبوس‌های جدید با امکانات و تکنولوژی‌های پیشرفته، از نظر کیفیت ساخت و عمر مفید نسبت به مدل‌های دست دوم برتری دارند. خرید اتوبوس صفر برای کسانی که به دنبال تجهیزات به‌روز و ضمانت کیفیت بالا هستند، انتخاب مناسبی است، ولی به همان اندازه هزینه بیشتری نیز دارد.

قیمت اتوبوس دست دوم و کارکرده

انواع اتوبوس دست دوم و کارکرده معمولاً با قیمت‌های پایین‌تری نسبت به مدل‌های صفر عرضه می‌شوند. این نوع اتوبوس‌ها می‌توانند گزینه مناسبی برای کسب‌وکارهایی باشند که به‌دنبال کاهش هزینه‌ها هستند. البته قیمت اتوبوس دست دوم به میزان استفاده، وضعیت فنی، عمر مفید باقی‌مانده و تعمیرات صورت‌گرفته بستگی دارد. در خرید خودروهای دست دوم، مهم است که به دقت وضعیت فنی، بدنه و سیستم‌های ایمنی آن‌ها بررسی شود تا از کیفیت و کارایی بلندمدت آن‌ها اطمینان حاصل گردد.

خرید اتوبوس

خرید اتوبوس یکی از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در صنعت حمل‌ونقل است. این خرید ممکن است برای حمل و نقل شهری، بین‌شهری یا گردشگری باشد. هنگام خرید اتوبوس، عواملی چون نوع استفاده، ظرفیت مسافر، برند، امکانات رفاهی و همچنین بودجه در نظر گرفته می‌شود. فرآیند خرید شامل انتخاب مدل مناسب، بررسی قیمت و شرایط گارانتی است. بسیاری از خریداران ترجیح می‌دهند از نمایندگی‌های معتبر و سایت‌های رسمی خرید کنند تا از کیفیت و خدمات پس از فروش اطمینان حاصل کنند.

شرایط خرید اقساطی اتوبوس

خرید اقساطی اتوبوس‌ها برای بسیاری از مشتریان، به ویژه کسب‌وکارهایی که نیاز به تأمین حمل‌ونقل دارند، یک گزینه جذاب است. شرایط خرید اقساطی اتوبوس در سال ۱۴۰۳ معمولاً شامل اقساط بلندمدت با نرخ سود مناسب و شرایط پرداخت انعطاف‌پذیر است. مشتریان می‌توانند با توجه به توان مالی خود، اقساطی مناسب را انتخاب کنند و ابتدا فقط مبلغ اولیه را پرداخت نمایند. همچنین، بسیاری از شرکت‌ها و بانک‌ها شرایط ویژه‌ای برای خریداران اقساطی دارند که می‌تواند شامل تخفیف‌ها و تسهیلات ویژه باشد.

ثبت نام و شرایط خرید اتوبوس

برای ثبت نام و خرید اتوبوس، مراحل مختلفی وجود دارد که شامل تکمیل فرم‌های ثبت نام، ارائه مدارک مالی، و انتخاب مدل مورد نظر می‌شود. شرایط خرید اتوبوس بستگی به سیاست‌های فروش هر نمایندگی و شرکت دارد. به‌طور معمول، خریداران باید توانایی پرداخت هزینه اولیه یا پیش‌پرداخت را داشته باشند و پس از آن مراحل اقساطی را طی کنند. همچنین، برخی از فروشندگان شرایط ویژه‌ای برای خرید اتوبوس به‌صورت مستقیم از کارخانه یا نمایندگی‌ها فراهم می‌آورند که این امر می‌تواند به تسهیل روند خرید کمک کند.