

فیلتر هوا قطعهای مهم در موتورهای سنگین و سبک است. به شکل ساده، این قطعه نقش ریههای موتور را دارد که با پاکسازی هوای ورودی از آلودگیها و ذرات آلاینده، به عملکرد بدون مشکل آن کمک میکند. عملکرد صحیح فیلتر هوا از بروز مشکلات و ایرادهای فنی جلوگیری کرده و پایداری موتور در شرایط مختلف را تضمین میکند. در این مقاله از پایه یک به سراغ بررسی این قطعه ساده اما حیاتی رفتهایم تا شما را بیشتر با ویژگیها، کارایی و نکات طلایی مرتبط با آن آشنا کنیم.
فیلتر هوا چیست و چگونه کار میکند؟

فیلتر هوا یک صافی فیزیکی است که در مسیر ورودی هوای موتور نصب میشود. مکانیسم عملکرد آن مبتنی بر جذب ذرات بزرگتر از ۵ میکرون از طریق مدیای فیلتر (اغلب از جنس کاغذ سلولزی یا الیاف مصنوعی) است. هوای آلوده پس از عبور از لایههای فیلتر، ذرات مضر خود را از دست داده و به صورت پاکسازی شده به سیستم سوخترسانی میرسد. یک فیلتر هوای دیزل سالم، نسبت بهینه هوا به سوخت (که به آن نسبت استوکیومتری گفته میشود) را حفظ میکند که برای احتراق کامل ضروری است. انسداد منافذ فیلتر به دلیل اشباع شدن از ذرات، جریان هوا را محدود کرده و اختلال در عملکرد سنسورهای MAF/MAP ایجاد میکند.
انواع فیلتر هوا و کاربردهای آنها در خودروهای سنگین
با توجه به نوع موتور خودرو، طراحی و ساختار آن، انواع مختلفی از این قطعه کاربردی تولید و طراحی شدهاند. شکی نیست که تمام آنها فارغ از شکل و مدل طراحیشان یک وظیفه اصلی دارند و آن جلوگیری از ورود مواد و ذرات آلاینده به داخل محفظه احتراق است. در ادامه انواع مختلف فیلترهای هوا را بیشتر بررسی کردهایم:

- فیلترهای کاغذی (خشک): رایجترین نوع در کامیونهای جادهای با کارایی ۹۹٫۵٪ در جذب ذرات. این فیلترها برای مناطق با آلودگی متوسط و جادههای آسفالت مناسب هستند.
- فیلترهای سیکلونی (پیشتصفیه): در محیطهای پرچالش مانند معادن، کارگاههای ساختمانی و جادههای خاکی استفاده میشوند. این فیلترها با ایجاد گردباد مصنوعی، ۸۰٪ ذرات درشت را پیش از ورود به فیلتر اصلی جدا میکنند.
- فیلترهای روغنی (مرطوب): در مدلهای قدیمیتر کاربرد دارند و نیاز به شستشو و روغنکاری دورهای دارند.
- فیلترهای دو مرحلهای: ترکیبی از فیلتر سیکلونی و کاغذی برای شرایط فوقالعاده سخت که طول عمر سیستم فیلتراسیون را تا ۳ برابر افزایش میدهند.
زمان مناسب برای تعویض فیلتر هوا
زمان دقیق تعویض فیلتر هوای کامیون به دستورالعمل سازنده آن برمیگردد. در سرویسهای دورهای لازم است تا این قطعه بهخوبی بررسی شده تا در صورتی آسیب فیزیکی تعویض شود. اما در صورتی که آسیب فیزیکی روی آن مشاهده نشود، براساس شرایط مختلف، زمان تعویض آن بهصورت زیر است:

- دستورالعمل سازنده: بازدید بصری هر ۱۵,۰۰۰ کیلومتر و تعویض هر ۳۰,۰۰۰–۵۰,۰۰۰ کیلومتر
- شرایط محیطی: در مناطق کویری یا پرگردوغبار، فاصله تعویض تا ۵۰٪ کاهش مییابد
- مشاهده علائم زیر:
- کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قدرت موتور
- افزایش ۵ تا ۱۰٪ مصرف سوخت
- خروج دود سیاه از اگزوز
- صدای خفگی موتور هنگام شتابگیری
- روشن شدن چراغ چک موتور در مدلهای مجهز به سنسور اختلاف فشار
تاثیر فیلتر هوا بر مصرف سوخت و عملکرد موتور
فیلتر هوا اصلیترین مانع ورود مواد و آلایندهها به داخل موتور است. تاثیر این قطعه بر عملکرد پیشرانه بسیار مهم و حیاتی است. در صورتی که فیلتر به خوبی کار نکن، رسوب آلایندهها در بلوک سیلندر آغاز میشود که میتواند آسیبها و ضررهای سنگینی برای موتور داشته باشد. در ادامه مهمترین اثرات این قطعه بر موتور را بررسی میکنیم.

- کاهش راندمان احتراق: محدودیت جریان هوا موجب غنیشدن مخلوط سوخت و هوا و احتراق ناقص میشود.
- افزایش مصرف سوخت: موتور برای جبران کمبود هوا، سوخت بیشتری تزریق میکند که تا ۱۵٪ مصرف را افزایش میدهد.
- سایش مکانیکی: ورود ذرات ساینده به سیلندر باعث خراش دیوارهها، فرسایش رینگهای پیستون و کاهش تراکم میشود.
- آسیب به توربوشارژر: ذرات جامد موجب فرسایش پرههای توربین و کاهش راندمان سوپرشارژر میگردند.
- افزایش آلایندگی: احتراق ناقص، انتشار هیدروکربنهای نسوخته (HC) و مونوکسید کربن (CO) را افزایش میدهد.
راهنمای خرید فیلتر هوای مناسب برای کامیونها
اولین موضوعی که در زمان خرید فیلتر هوا برای کامیونها باید به آنها توجه کنید، انتخاب نوع و مدلی است که سازنده خودرو در دفترچه آن اعلام کرده. همچنین میتوان از مدلهای مشابه با کارکرد مشابه نیز استفاده کرد اما توصیه متخصصان استفاده از فیلترهای اصلی است. خرید فیلتر هوای دیزل نیازمند توجه به شاخصهای فنی زیر است:

تطابق با مشخصات OEM: شماره فنی فیلتر باید دقیقا مطابق کاتالوگ سازنده (مانند ۸۱۶۴۶۷C92 برای کامیونهای بنز Actros) باشد.
توجه به کیفیت ساخت، شامل:
- استفاده از مدیای چندلایه با پلیسههای عمیق (حداقل ۳۰۰ چین)
- قاب لاستیکی ضد حرارت با مقاومت تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد
- نوار آببندی پلییورتان برای جلوگیری از نشتی
رعایت استانداردهای فیلتراسیون: تهیه محصولات با گواهی ISO 5011 با راندمان حداقل ۹۹٫۸٪
تناسب فیلتر خریداری شده با محیط عملیاتی کامیون، مثلا:
- فیلترهای سیکلونی برای مناطق کویری
- مدلهای Heavy-Duty با پوشش نانو برای رطوبت بالا
خرید از برندهای معتبر: انتخاب محصولات شناختهشده مانند دونالدسون، فلیتگارد، منهوم و بالدون
پرهیز از خرید محصولات تقلبی: فیلترهای غیراستاندارد اغلب با کاغذهای نامرغوب تولید شده و در تماس با رطوبت تجزیه میشوند.
سخن آخر درباره فیلترهای هوای کامیونها
فیلتر هوا بهعنوان نخستین خط دفاعی موتورهای دیزلی سنگین، نقشی فراتر از یک قطعه مصرفی ساده ایفا میکند. سرمایهگذاری روی فیلترهای اصل و تعویض بهموقع آنها، تا ۲۳٪ از هزینههای سوخت میکاهد و تا ۴۰٪ از خرابیهای زودرس موتور جلوگیری میکند. بازدید دورهای محفظه فیلتر، پاکسازی کانالهای ورودی هوا و توجه به علائم هشداردهنده، سه اصل طلایی در نگهداری این قطعه حیاتی هستند. بهیاد داشته باشید که هزینه تعویض یک فیلتر هوای کامیون مرغوب، همواره کمتر از تعمیرات پیشبینینشده موتور است.
در حال حاضر هیچ نظر یا دیدگاهی ثبت نشده است. شما میتوانید اولین نفری باشید که دیدگاه یا نظر خود را برای ما ارسال میکنید.