بهترین کامیونهای ده چرخ بازار ایران (کمپرسی و باری)
زمان تقریبی مطالعه 9 دقیقه
0
پسندیدمدر صنعت حمل‌ونقل سنگین، ظرفیت باک سوخت یکی از پارامترهای حیاتی در تعیین کارایی و هزینه عملیاتی ناوگان به شمار می‌آید. هر چه حجم مخزن سوخت بزرگ‌تر باشد، کشنده توان پیمایش مسافت‌های بیشتر را با توقف‌های کمتر دارد، این موضوع به معنی صرفه‌جویی در زمان، کاهش نیاز به توقف در ایستگاه‌های سوخت‌گیری و انعطاف بیشتر در انتخاب مسیرهاست. در مسیرهای بین‌شهری و ترانزیتی که دسترسی به جایگاه سوخت محدود است، داشتن باک بزرگ یکی از مزیت‌های رقابتی مهم برای شرکت‌های حمل‌ونقل تلقی می‌شود.
در سال‌های اخیر، سازندگان داخلی از جمله ایران خودرو دیزل، مایان دیزل، آرین دیزل، سیبا موتور، بهمن دیزل و کرمان دیزل به تولید محصولاتی با باک‌های ظرفیت بالای ۹۰۰ لیتر روی آورده‌اند. در این مقاله از پایه یک به بررسی مدل‌هایی می‌پردازیم که در بازار ایران بزرگ‌ترین مخازن سوخت را دارند؛ مدل‌هایی که ترکیبی از ظرفیت موتور، طراحی مخزن سوخت و ویژگی‌های کلی، آن‌ها را برای پیمایش‌های طولانی شاخص می‌سازند.
فاو J7؛ رکورددار حجم باک در بازار
کشنده فاو J7 که توسط سیبا موتور (زیرمجموعه بهمن دیزل) عرضه می‌شود، در حال حاضر عنوان بزرگ‌ترین ظرفیت باک سوخت در ایران را دارد. این مدل با بهره‌گیری از دو باک مجزا با مجموع حجم ۱۴۰۰ لیتر، امکان پیمایش مسیرهای طولانی را بدون توقف فراهم می‌کند. موتور قدرتمند Weichai WP13 با حجم ۱۳ لیتر و توان حدود ۵۵۰ اسب‌بخار، در کنار گیربکس ZF اتومات، راندمانی بالا و مصرف بهینه‌ای ارائه می‌دهد. طراحی آیرودینامیک بدنه، استاندارد یورو ۵ و امکانات رفاهی متعدد، فاو J7 را به یکی از کامل‌ترین کشنده‌های مونتاژی بازار ایران تبدیل کرده است.
دیما HT490؛ مجهز به دو باک ۶۰۰ لیتری
دیما HT490 محصول شرکت مایان دیزل، یکی از معدود کشنده‌های داخلی است که از دو باک ۶۰۰ لیتری (در مجموع ۱۲۰۰ لیتر) بهره می‌برد. این کشنده به موتور Cummins ISGe5 با توان ۴۹۰ اسب‌بخار مجهز است که تعادل مناسبی میان قدرت، مصرف و دوام دارد. گیربکس ۱۴ سرعته Fast و ریتاردر چندحالته، کنترل کامل در مسیرهای طولانی را تضمین می‌کنند. ترکیب ظرفیت بالای سوخت و سیستم انتقال قدرت مطمئن، باعث شده دیما HT490 در میان ناوگان‌های حمل‌ونقل بین‌المللی محبوبیت بالایی پیدا کند.
آکروکس ۵۶۰؛ ترکیب هوشمندانه برای پیمایش‌های طولانی
کشنده آکروکس ۵۶۰ که توسط گروه آرشام دیزل و بر پایه پلتفرم Genlyon Iveco مونتاژ می‌شود، با دو باک ۸۰۰ و ۴۰۰ لیتری، در مجموع ۱۲۰۰ لیتر ظرفیت دارد. موتور Cursor 13 با توان ۵۶۰ اسب‌بخار و گشتاور بیش از ۲۵۰۰ نیوتن‌متر، قدرت قابل‌توجهی برای حمل بارهای سنگین فراهم می‌کند. این کشنده از گیربکس اتومات ZF بهره می‌برد و استاندارد آلایندگی یورو ۵ را پاس کرده است. طراحی مدرن، تهویه مطبوع دوکاناله و سیستم تعلیق بادی از دیگر مزیت‌های این مدل هستند.
پیلسان C7H 480؛ کشنده‌ای لوکس با باک ۱۱۶۰ لیتری
پیلسان C7H 480 با موتور ۱۳ لیتری MC13.48-50 تحت لیسانس MAN آلمان، یکی از لوکس‌ترین کشنده‌های مونتاژی کشور محسوب می‌شود. این مدل دارای دو باک سوخت با مجموع حجم ۱۱۶۰ لیتر است که به رانندگان اجازه می‌دهد مسیرهای طولانی را بدون توقف طی کنند. گیربکس نیمه‌اتومات ZF TraXon و استاندارد آلایندگی یورو ۵، مصرف سوخت را در حد مطلوب نگه می‌دارند. طراحی ارگونومیک کابین، سیستم تعلیق چهار بالن و امکانات رفاهی متعدد، پیلسان را در جایگاه ویژه‌ای میان کشنده‌های پریمیوم داخلی قرار داده است.
دایون V9؛ ترکیب قدرت و برد پیمایش با ۱۱۰۰ لیتر سوخت
دایون V9 که توسط کرمان دیزل عرضه می‌شود، از دو باک ۷۰۰ و ۴۰۰ لیتری تشکیل شده و مجموع ظرفیت آن به ۱۱۰۰ لیتر می‌رسد. این کشنده به موتور Weichai WP13.560E61 با توان ۵۶۰ اسب‌بخار مجهز است و از گیربکس اتومات ZF برای انتقال نیرو استفاده می‌کند. طراحی شاسی و مخازن به‌گونه‌ای انجام شده که توزیع وزن روی محورهای جلو و عقب متعادل بماند. دایون V9 با استاندارد یورو ۶ و سطح بالای امکانات رفاهی، از بهترین گزینه‌ها برای حمل بارهای بین‌المللی محسوب می‌شود.
دانگ‌فنگ KX520؛ حجم ۱۰۹۰ لیتر و قدرت چشمگیر
کشنده دانگ‌فنگ KX520 (آرتا ۵۲۰) که توسط سایپا دیزل عرضه می‌شود، دارای دو باک با ظرفیت‌های ۶۴۰ لیتر + ۴۵۰ لیتر است که در مجموع ظرفیت ۱۰۹۰ لیتر را فراهم می‌کنند. این مدل به موتور Cummins ISZ520 با توان ۵۲۰ اسب‌بخار مجهز است و از گیربکس اتومات ZF سود می‌برد. طراحی ترکیب مخازن به گونه‌ای تنظیم شده که توزیع وزن مطلوب و دسترسی آسان به سوخت را میسر سازد. این ویژگی‌ها باعث شده KX520 یکی از گزینه‌های برجسته برای پیمایش‌های بین‌شهری باشد.
بایک X9 560؛ موتور قدرتمند با باک ۱۰۵۰ لیتری
بایک X9 560، محصول بهمن دیزل، از ترکیب دو باک ۴۹۰ لیتر + ۵۶۰ لیتر برای رسیدن به ظرفیت کل ۱۰۵۰ لیتر بهره می‌برد. موتور این مدل از نوع Cummins با توان ۵۶۰ اسب بخار است و گیربکس اتومات ZF همراه با ریتاردر چندمرحله‌ای، قدرت و کنترل لازم را فراهم می‌آورد. این ترکیب باعث می‌شود X9 برای مسیرهای دشوار، شرایط شیبدار و پرچالش مناسب باشد و هدایت آن در سفرهای طولانی با کمترین توقف امکان‌پذیر شود.
کامل دیزل P9 560؛ باک دوبل برای پیمایش بلند
کامل دیزل P9 560 با طراحی مهندسی دقیق دو مخزن سوخت به حجم کلی ۱۰۵۰ لیتر (ترکیبی از ۸۰۰ لیتری + ۲۵۰ لیتری) عرضه می‌شود. موتور Yuchai 13 لیتری با توان ۵۶۰ اسب‌بخار در کنار گیربکس اتومات FAST، عملکرد قدرتمندی را ارائه می‌دهد. طراحی مخازن و مسیر لوله‌کشی در این کشنده به گونه‌ای انتخاب شده تا تعادل محورها حفظ شود و فضای نصب تجهیزات جانبی همچون مخازن باد، باتری‌ها و سامانه اگزوز مختل نشود. این مشخصات باعث شده P9 انتخابی منطقی برای ناوگان‌هایی باشد که ترکیبی از قدرت و برد پیمایش را می‌خواهند.
شاکمان X5000؛ باک ۱۰۰۰ لیتری و توان ۵۲۰ اسب بخار
شاکمان X5000، مونتاژ آرین دیزل، از دو مخزن ۷۰۰ لیتر + ۳۰۰ لیتر تشکیل شده و در مجموع ۱۰۰۰ لیتر ظرفیت سوخت دارد. موتور Cummins ISZ520 توان تولید ۵۲۰ اسب‌بخار را دارد و گیربکس ۱۶ سرعته FAST به همراه ریتاردر چندمرحله‌ای، کنترل مناسبی را فراهم می‌کند. طراحی مخازن در این مدل با توجه به محدودیت‌های شاسی، فضای کابین و نیازهای نصب قطعات جانبی انجام شده تا ضمن حفظ ظرفیت سوخت، پایداری و هندسی ساخت تعادل مناسب را ارائه دهد.
فوتون H5؛ نسل جدید باک فوتون با ۱۰۰۰ لیتری
فوتون آئومان H5 که توسط ایران خودرو دیزل مونتاژ می‌شود، در نسخه‌های جدید دارای سیستم دو مخزن با ظرفیت کل ۱۰۰۰ لیتر است (۸۵۰ لیتر + ۱۵۰ لیتر). این کشنده مجهز به موتور Cummins ISGe4 با توان ۴۶۰ اسب‌بخار بوده و گیربکس اتومات ZF TraXon عملکرد دقیق و روانی را ارائه می‌دهد. تصمیم افزایش ظرفیت باک برای نسخه‌های جدید، به منظور افزایش برد پیمایش بدون ایجاد فشار زیاد بر ساختار شاسی و حفظ تعادل طراحی شده است.
فاو J6؛ باک ۱۰۰۰ لیتری در میان گزینه‌های داخلی
کشنده فاو J6، نسخهٔ اقتصادی‌تر اما مجهز، در برخی تریم‌های جدید از ترکیب دو مخزن ۵۰۰ و ۵۰۰ لیتر استفاده می‌کند تا ظرفیت کل ۱۰۰۰ لیتر فراهم شود. موتور Weichai یا نسخه مشابه ۱۲–۱۳ لیتری با توان متوسط و گیربکس اتومات یا نیمه‌اتومات، انتخابی مناسب برای ناوگان‌هایی است که هم به ظرفیت سوخت بالا علاقه دارند و هم هزینه و نگهداری را در نظر می‌گیرند. طراحی آن به گونه‌ای است که افزایش ظرفیت باک کمترین تأثیر منفی را بر وزن محورها و فضای نصب تجهیزات جانبی داشته باشد.
مقایسه کلی و کشنده‌ها از نظر ظرفیت باک سوخت
در میان کشنده‌های فعال بازار ایران، تفاوت ظرفیت باک سوخت از حدود ۹۰۰ تا بیش از ۱۴۰۰ لیتر متغیر است. این اختلاف به‌طور مستقیم بر برد پیمایش، وزن کلی و تعداد توقف‌های بین راهی تأثیر می‌گذارد. کشنده‌هایی مانند فاو J7 و دیما HT490 برای مسیرهای بین‌المللی و حمل بارهای سنگین طراحی شده‌اند که نیاز به سوخت‌گیری کمتر دارند، در حالی که مدل‌هایی مانند فوتون H5 و فاو J6 برای مسیرهای داخلی و مصرف اقتصادی‌تر مناسب‌ترند. در جدول زیر این کشنده‌ها را به‌طور خلاصه و اجمالی مقایسه می‌کنیم.
| مدل کشنده | شرکت مونتاژکننده | ظرفیت کل باک (لیتر) | ترکیب باک‌ها (لیتر) | توان موتور (اسب‌بخار) | نوع گیربکس | کشور مبدأ |
| فاو J7 | سیبا موتور | ۱۴۰۰ | ۷۰۰ + ۷۰۰ | ۵۵۰ | ZF اتومات | چین / آلمان |
| دیما HT490 | مایان دیزل | ۱۲۰۰ | ۶۰۰ + ۶۰۰ | ۴۹۰ | Fast نیمه‌اتومات | چین / آلمان |
| آکروکس ۵۶۰ | آرشام دیزل | ۱۲۰۰ | ۸۰۰ + ۴۰۰ | ۵۶۰ | ZF اتومات | چین / ایتالیا |
| پیلسان C7H 480 | پیلسان | ۱۱۶۰ | ۵۶۰ + ۶۰۰ | ۴۸۰ | ZF TraXon | چین / آلمان |
| دایون V9 | کرمان دیزل | ۱۱۰۰ | ۷۰۰ + ۴۰۰ | ۵۶۰ | ZF اتومات | چین |
| دانگ‌فنگ KX520 | سایپا دیزل | ۱۰۹۰ | ۶۴۰ + ۴۵۰ | ۵۲۰ | ZF اتومات | چین / آمریکا |
| بایک X9 560 | بهمن دیزل | ۱۰۵۰ | ۴۹۰ + ۵۶۰ | ۵۶۰ | ZF اتومات | چین / آلمان |
| کامل دیزل P9 560 | کامل دیزل | ۱۰۵۰ | ۸۰۰ + ۲۵۰ | ۵۶۰ | Fast اتومات | چین |
| شاکمان X5000 | آرین دیزل | ۱۰۰۰ | ۷۰۰ + ۳۰۰ | ۵۲۰ | Fast ۱۶ سرعته | چین |
| فوتون H5 | ایران‌خودرو دیزل | ۱۰۰۰ | ۸۵۰ + ۱۵۰ | ۴۶۰ | ZF TraXon | چین / آلمان |
| فاو J6 | سیبا موتور | ۱۰۰۰ | ۵۰۰ + ۵۰۰ | ۴۶۰–۴۸۰ | ZF نیمه‌اتومات | چین / آلمان |
چه عواملی ظرفیت باک را محدود می‌کنند؟
ظرفیت باک سوخت در کشنده‌ها تنها به خواست سازنده یا نیاز بازار بستگی ندارد؛ بلکه مجموعه‌ای از محدودیت‌های فنی و ایمنی، اندازه و محل نصب آن را تعیین می‌کند. مهم‌ترین عامل، طراحی شاسی است؛ زیرا فضای محدودی برای نصب باک در کنار اگزوز، مخازن هوا، باتری و قطعات تعلیق وجود دارد. از سوی دیگر، وزن سوخت نیز بر توازن محورهای جلو و عقب تأثیر مستقیم دارد و افزایش بی‌رویه آن ممکن است باعث تغییر در توزیع بار یا افزایش فشار به تایرها شود. به همین دلیل حتی در کشنده‌های پرقدرت، سازندگان ناچارند بین حجم سوخت، پایداری و وزن کلی تعادل برقرار کنند.
عامل مهم دیگر، استانداردهای ایمنی و آلایندگی است. مطابق الزامات بین‌المللی ADR، مخازن بزرگ‌تر باید دارای سیستم تهویه، دیواره‌های داخلی مقاوم در برابر ضربه و سوپاپ‌های اطمینان باشند که هزینه و وزن بیشتری ایجاد می‌کنند. در ایران نیز رعایت استاندارد آلایندگی یورو۴ یا یورو۵ به نصب مخازن AdBlue نیاز دارد که بخشی از فضای شاسی را اشغال می‌کند. به همین دلیل، کشنده‌هایی مانند فاو J7 یا دیما HT490 که باک بالای ۱۲۰۰ لیتری دارند، از طراحی چند‌لایه و چیدمان دقیق قطعات بهره می‌برند تا ضمن افزایش ظرفیت، تعادل فنی خودرو حفظ شود.
جمع‌بندی؛ کدام کشنده برای پیمایش طولانی بهترین انتخاب است؟
بررسی ظرفیت باک در کشنده‌های بازار ایران نشان می‌دهد که هرچند بسیاری از مدل‌ها در محدوده ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ لیتر قرار دارند، تنها چند نمونه مانند فاو J7 و دیما HT490 می‌توانند عنوان رکوردداران واقعی را از آن خود کنند. این دو کشنده با ظرفیت بالای باک، موتورهای پرقدرت و طراحی دقیق شاسی، امکان پیمایش بیش از هزار کیلومتر بدون سوخت‌گیری را فراهم می‌سازند. در رده بعد، مدل‌هایی همچون آکروکس ۵۶۰، پیلسان C7H و دایون V9 با ترکیب توان بالا و طراحی مهندسی‌شده، تعادل مناسبی بین برد حرکتی و پایداری ارائه می‌دهند.
با این حال، انتخاب بهترین کشنده تنها بر اساس ظرفیت سوخت معنا ندارد. عواملی مانند مصرف واقعی موتور، نوع مسیر، ظرفیت بار، و دسترسی به سوخت در مسیرهای عملیاتی نیز در تصمیم‌گیری نهایی نقش تعیین‌کننده دارند. کشنده‌ای با باک بزرگ ممکن است در مسیرهای کوتاه، بار ترافیکی بیشتری ایجاد کند و از نظر اقتصادی توجیه نداشته باشد. از دید تحلیلی پایه یک، اگر هدف ناوگان، حمل بار در مسیرهای ترانزیتی طولانی باشد، مدل‌هایی با ظرفیت بالای ۱۲۰۰ لیتر مانند فاو J7، آکروکس ۵۶۰ و دیما HT490 بهترین گزینه‌ها هستند؛ در حالی که برای حمل‌ونقل داخلی، مدل‌هایی با باک ۱۰۰۰ لیتری مانند فوتون H5 و فاو J6 توازن مطلوب‌تری بین هزینه و کارایی دارند.
این مطلب توسط تیم کارشناسان سایت پایه یک نوشته شده است.
پشت هر مطلب در وبلاگ پایه یک، کار تیمی است؛ خبرنگار میدانی، کارشناس فنی و پژوهشگر محتوا. از مقایسهٔ جزئیات تا راهنمای انتخاب بهترین‌های انواع کامیون و کامیونت، راهنمای لوازم و قطعات خودروهای سنگین و... ما به تصمیم‌های روزمره سنگین سواران کمک می‌کنیم. کلیک کنید تا با نویسندگان ما بیشتر آشنا شوید.
آیا این مقاله را دوست داشتید ؟
0
پسندیدم
در حال حاضر هیچ نظر یا دیدگاهی ثبت نشده است. شما میتوانید اولین نفری باشید که دیدگاه یا نظر خود را برای ما ارسال می‌کنید.