هفت کشنده پرفروش بازار در پاییز ۱۴۰۴ 
ایمنی در خودروهای تجاری طی دهه اخیر از یک ویژگی لوکس به ضرورتی حیاتی تبدیل شده است. در گذشته بیشتر تمرکز سازندگان بر روی دوام فنی و قدرت موتور بود، اما امروز سامانههای ایمنی فعال یا همان ADAS به عنوان معیار اصلی سنجش کیفیت و ایمنی کامیونتها شناخته میشوند.
فناوریهایی همچون ترمز اضطراری خودکار (AEB)، هشدار خروج از خط (LDWS)، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) و هشدار برخورد از جلو (FCW) نقش مؤثری در کاهش خطاهای انسانی و جلوگیری از تصادفات جادهای دارند. با توسعه فناوری رادار و دوربینهای چند منظوره، کامیونتهای جدید قادرند شرایط خطر را پیشبینی کرده و بهصورت خودکار واکنش نشان دهند.
در این مقاله از پایه یک، ایمنترین کامیونتهای صفر کیلومتر موجود در بازار ایران معرفی و از منظر برخورداری از سامانههای ADAS و بهویژه ترمز خودکار اضطراری (AEB) بررسی میشوند. تمرکز اصلی بر برندهای فعال در کشور مانند فوتون، جک (JAC)، فورس، دیما، دافران، کاما و آرنا پلاس است.
بررسی ایمنترین کامیونتهای مجهز به سیستم AEB
در ادامه فهرست بهترین و ایمنترین کامیونت ها را میخوانید، هدف این بررسی، شناخت سطح ایمنی فعال کامیونتهای مدرن ایرانی و ارزیابی میزان انطباق آنها با استانداردهای روز جهانی است. نتایج نشان میدهد که صنعت خودروی تجاری کشور در مسیر ارتقای ایمنی فعال گامهای بلندی برداشته و فاصله خود را با نمونههای بینالمللی کاهش داده است.
فوتون M4 و میلر SM2؛ پیشگامان ایمنی در میان تولیدات داخلی
برند فوتون از معدود نامهایی است که توانسته مفهوم ایمنی فعال را در کامیونتهای تولید داخل نهادینه کند. مدل M4 که توسط سایپا دیزل در دو نسخه ۶ و ۸٫۵ تنی عرضه میشود، از پیشرفتهترین کامیونتهای بازار از نظر ایمنی فعال است. این کامیونت به سامانههای ترمز ضدقفل (ABS)، ترمز اضطراری خودکار (AEB)، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) و هشدار خروج از خط (LDWS) مجهز شده است.
ترکیب این فناوریها، همراه با ترمزهای دیسکی در جلو و کاسهای در عقب، پایداری حرکتی بالایی را برای این کامیونت فراهم کرده است. شاسی مقاوم و کابین تقویتشده فوتون M4، در کنار بدنهای با فولاد مستحکم، پایههای ایمنی غیرفعال آن را تشکیل میدهند.
نسخه سبکتر این خانواده یعنی فوتون میلر SM2 نیز از لحاظ ایمنی فعال کم نظیر است. این کامیونت ۴٫۸ تنی که توسط ایران خودرو دیزل عرضه میشود، به همان مجموعه کامل سامانههای ایمنی فوتون M4 مجهز شده است.
وجود AEB، ESC، LDWS و سیستم هشدار کمربند ایمنی باعث شده میلر در کلاس خود یکی از ایمنترین گزینهها باشد. استفاده از فولاد تقویتشده در کابین و طراحی اصولی درها، ایمنی ساختاری بالایی را تضمین میکند، هرچند در بخش ایمنی غیر فعال همچنان خبری از ایربگ نیست. به طور کلی، خانواده فوتون را باید نخستین کامیونتهای داخلی دانست که بهصورت استاندارد با سامانه ترمز خودکار اضطراری وارد بازار شدند.

کامیونتهای JAC سری جدید؛ ایمنی ساختاری در کنار فناوریهای روز
شرکت آرین دیزل با عرضه کامیونتهای جدید JAC در تناژهای ۶، ۸٫۵ و ۹ تن، گام مهمی در ارتقای ایمنی فعال ناوگان میانوزن کشور برداشته است. این کامیونتها بر اساس استانداردهای جدید طراحی شدهاند و به سامانههای ترمز اضطراری خودکار (AEBS)، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC)، هشدار خروج از خط (LDWS) و ترمز ضدقفل (ABS) مجهزند.
افزون بر این، ترمز کمکی اگزوز برای کنترل بهتر سرعت در سراشیبیها، عملکرد پایداری خودرو را بهویژه در مسیرهای بین شهری بهبود میدهد. ترکیب این سامانهها باعث شده JAC از نظر عملکرد ترمز و پیشگیری از انحراف، در میان کامیونتهای چینی عرضهشده در ایران جایگاه ممتاز داشته باشد.
در بخش ایمنی غیر فعال، کامیونتهای JAC از کابینی با ساختار فولادی تقویتشده و استحکام بالا بهره میبرند که در تستهای تصادف عملکرد رضایت بخشی داشته است. کمربندهای ایمنی سهنقطهای با سنسور هشدار نبستن کمربند در تمامی مدلها نصب شدهاند و امکان تنظیم ارتفاع برای راحتی راننده نیز وجود دارد.
هرچند هنوز از ایربگ در این کامیونتها استفاده نشده است، اما استحکام ساختاری بالا و طراحی ایمن کابین تا حدی این خلأ را جبران کرده است. در کنار این ویژگیها، امکانات رفاهی نظیر تهویه مطبوع، صندلی قابل تنظیم و آینههای برقی نیز به بهبود تمرکز راننده و کاهش خستگی کمک میکنند که بهصورت غیرمستقیم سطح ایمنی را بالا میبرد.

خانواده فورس بهمن دیزل؛ ترکیب فناوری، پایداری و راحتی
برند فورس از گروه بهمن دیزل، نمونهای موفق از پیوند ایمنی فعال و طراحی مدرن در کامیونتهای داخلی است. مدلهای این خانواده در تناژهای مختلف از ۳٫۸ تا ۸٫۵ تن تولید میشوند و همگی از سامانههای پیشرفته ایمنی فعال بهره میبرند.
مهمترین آنها عبارتاند از ترمز خودکار اضطراری (AEB) همراه با هشدار برخورد از جلو (FCW)، هشدار انحراف از مسیر (LDWS) و کنترل پایداری الکترونیکی (ESC). همچنین ترمز ضد قفل ABS با توزیع الکترونیکی نیروی ترمز EBD در کنار سیستم کمکی شروع حرکت در سربالایی (HSA) در این کامیونتها تعبیه شده است. در برخی نسخهها نیز ترمز پارک برقی با قابلیت Auto Hold ارائه میشود که در کلاس کامیونتها بسیار کمسابقه است.
از نظر ایمنی غیر فعال، کابین فورس با ساختار تقویت شده و طراحی ارگونومیک تولید شده و در تستهای مقاومت بدنه عملکرد خوبی دارد. هرچند در اطلاعات رسمی به نصب ایربگ اشاره نشده، اما وجود کمربندهای ایمنی سه نقطهای با هشدار صوتی و بصری، سطح حفاظت پایه را تأمین میکند.
افزون بر ایمنی، سطح رفاه رانندگی در فورسها بالاست: کروز کنترل، فرمان هیدرولیک با کلیدهای کنترلی، صندلی با تعلیق مکانیکی و نمایشگر چندرسانهای از جمله تجهیزات استاندارد آن هستند. ترکیب این امکانات با فناوریهای ADAS موجب شده خانواده فورس یکی از کاملترین و ایمنترین کامیونتهای داخلی در بازار امروز ایران باشد.

کامیونت دافران Q1 و دیما؛ نمایندگان بخش خصوصی با استانداردهای روز
در میان برندهای خصوصی، شرکتهای شایان دیزل و مایان دیزل با معرفی کامیونتهای دافران Q1 و دیما موفق شدهاند محصولات خود را به سطح ایمنی کامیونتهای مطرح داخلی نزدیک کنند. دافران Q1 با تکیه بر پلتفرم ایسوزو چینگلینگ طراحی شده و از سیستمهای ایمنی فعالی مانند ترمز هوشمند اضطراری (AEB)، هشدار برخورد از جلو (FCW)، هشدار خروج از مسیر (LDWS)، کنترل پایداری (ESC) و ترمز ضدقفل (ABS) بهره میبرد.
افزوده شدن امکاناتی نظیر کروز کنترل، سنسور نور و باران و چراغهای روشنایی روز، سطح ایمنی این کامیونت را در تردد شهری و جادهای ارتقا داده است. با وجود نبود ایربگ، طراحی کابین براساس استانداردهای ایسوزو باعث شده ایمنی ساختاری قابل قبولی در برخوردها ایجاد شود.
خانواده کامیونت دیما نیز در دو نسخه ۶ و ۹ تن با ساختار مشابه JAC تولید میشوند و از فناوریهای روز ایمنی فعال بهره میبرند. بر اساس اطلاعات منتشرشده، این مدلها به AEB، LDWS، ESC، کنترل کشش (TCS) و سیستم کمکی حرکت در سربالایی (HSA) مجهز هستند.
در زمینه ایمنی غیر فعال نیز همانند جک، از کابینی مقاوم و کمربندهای ایمنی سهنقطهای با هشدار استفاده میشود. امکانات رفاهی همچون تهویه مطبوع، نمایشگر مالتی مدیا، شیشه و آینه برقی و کابین خوابدار باعث شده این کامیونتها از نظر راحتی راننده نیز در سطح رقبا قرار گیرند. دافران و دیما را میتوان نمونههای موفق بخش خصوصی دانست که ضمن رعایت الزامات استاندارد جدید، نشان دادهاند رقابت در حوزه ایمنی به انحصار برندهای بزرگ محدود نیست.

کامیونتهای جدید آرنا پلاس و کاما؛ ورود به عصر ایمنی هوشمند
ورود برندهای آرنا پلاس از ایران خودرو دیزل و کاما از آریا دیزل، نشاندهنده تغییر رویکرد صنعت کامیونت کشور به سمت ایمنی هوشمند است. کامیونت آرنا پلاس که بر پایه پلتفرم FOTON ساخته شده، در هنگام رونمایی با سامانههای ترمز اضطراری خودکار (AEB) و هشدار خروج از خط (LDWS) معرفی شد.
وجود کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) در این مدل، نشان میدهد که ایران خودرو دیزل استانداردهای جدید ایمنی وزارت صمت را بهطور کامل رعایت کرده است. هرچند اطلاعات جزئیتر درباره نسخه تولیدی هنوز منتشر نشده، اما انتظار میرود این مدل از نظر عملکرد ایمنی فعال همتراز کامیونتهای چینی مدرن باشد.
در سوی دیگر، کامیونت کاما در نسخههای ۶ و ۹ تن بهعنوان نسل تازه کامیونتهای میان وزن چینی به بازار ایران راه یافتهاند. طبق اطلاعات رسمی شرکت، این مدلها از سامانههای ABS، ESC، AEB و LDWS بهره میبرند و احتمالاً در آینده نزدیک به فناوریهای کمکی پیشرفتهتری نیز مجهز خواهند شد.
هر دو برند هنوز در حوزه ایمنی غیر فعال به سطح ایدئال نرسیدهاند و فاقد ایربگ هستند، اما ساختار بدنه مقاوم و رعایت استانداردهای اجباری ملی در طراحی، حداقل سطح ایمنی لازم را فراهم کرده است. حضور این مدلهای تازهوارد با فناوریهای روز، گامی مثبت در مسیر نوسازی و ایمنسازی ناوگان کامیونت ایران محسوب میشود.

آینده ایمنی در کامیونتهای ایران
تحول ایمنی در کامیونتهای جدید بازار ایران را باید نتیجه مستقیم اجرای استانداردهای ۸۵گانه ایمنی خودرویی کشور دانست. این استانداردها که از سوی سازمان ملی استاندارد تدوین و از سال ۱۳۹۷ بهتدریج اجرایی شدند، سازندگان را ملزم کردند تا سامانههایی مانند ترمز اضطراری خودکار (AEB)، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC)، هشدار خروج از خط (LDWS) و سامانه هشدار برخورد از جلو (FCW) را در محصولات خود به کار گیرند.
الزام قانونی این فناوریها باعث شد حتی کامیونتهای اقتصادی و میان رده نیز به سطح جدیدی از ایمنی فعال دست یابند. در واقع، استانداردهای ۸۵گانه نهفقط چارچوب تولید، بلکه مسیر توسعه فناوری را برای خودروسازان داخلی و مونتاژی تعیین کردند.
این مقررات اکنون به ابزاری راهبردی برای کاهش تصادفات جادهای و ارتقای کیفیت حملونقل در کشور تبدیل شدهاند. اجرای دقیق آنها موجب شد برندهایی مانند فوتون، فورس، جک و دیما، محصولات خود را با تجهیزاتی هم سطح با کامیونتهای اروپایی عرضه کنند.
هرچند هنوز در زمینه ایمنی غیر فعال، مانند نصب ایربگ، پیش کشنده کمربند و بهبود ساختار جذب ضربه کابین، جای پیشرفت وجود دارد، اما سطح ایمنی فعال در کامیونتهای جدید ایران به شکل محسوسی افزایش یافته است.
با استمرار نظارت بر اجرای کامل استانداردهای ۸۵گانه و بهروزرسانی آنها بر اساس فناوریهای روز، میتوان انتظار داشت نسل آینده کامیونتهای ایرانی نهتنها ایمنتر بلکه منطبق با استانداردهای بینالمللی باشند. این مسیر، کلید ورود صنعت خودروی تجاری کشور به عصر جدید ایمنی هوشمند است.
این مطلب توسط تیم کارشناسان سایت پایه یک نوشته شده است.
پشت هر مطلب در وبلاگ پایه یک، کار تیمی است؛ خبرنگار میدانی، کارشناس فنی و پژوهشگر محتوا. از مقایسهٔ جزئیات تا راهنمای انتخاب بهترینهای انواع کامیون و کامیونت، راهنمای لوازم و قطعات خودروهای سنگین و... ما به تصمیمهای روزمره سنگین سواران کمک میکنیم. کلیک کنید تا با نویسندگان ما بیشتر آشنا شوید.
در حال حاضر هیچ نظر یا دیدگاهی ثبت نشده است. شما میتوانید اولین نفری باشید که دیدگاه یا نظر خود را برای ما ارسال میکنید.